«ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ;»

  H φετινή διαδικασία ανάδειξης του δεκαπενταμελούς μαθητικού συμβουλίου είχε τα ευτράπελά της, που ενδεχομένως να αντικατοπτρίζουν σε έναν βαθμό τον αναβρασμό και τη σύγχυση που επικρατεί στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Δύο κυρίως στοιχεία καθόρισαν και  προσδιόρισαν τη φετινή εκλογική διαδικασία και την εφαρμογή της: το χάος που επικρατούσε κατά τη διάρκεια των προεκλογικών δηλώσεων και της παρουσίασης των υποψηφίων, και η καθυστέρηση κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων στο εσωτερικό του σώματος για την ψήφιση των θεσμικών ρόλων των μελών.

  Μόλις μια βδομάδα χρειάστηκε για να κατασταλάξει το εκλεγμένο σώμα αντιπροσώπων του σχολείου μας σε πρόεδρο, αντιπρόεδρο, γραμματέα και ταμία, σε μια διαδικασία η οποία κατά τον κύριο Αρβανίτη έμοιαζε με αυτή της ανάδειξης του Πάπα!- ε, απ’ τα καλά του- Ενδεχομένως να θύμιζε και το πολιτικό «θρίλερ» που παρακολουθήσαμε όλοι  πέρσι κατά τη διάρκεια των μακρών διαβουλεύσεων της πολιτικής ηγεσίας της χώρας μας σχετικά με το ποιος θα αναλάμβανε τα ηνία της προσωρινής συγκυβέρνησης, για να τεθεί επικεφαλής τελικά ο κύριος Λουκάς Παπαδήμος. Και επειδή γενικότερα οι αποφάσεις σ’ αυτήν τη χώρα φαίνεται να λαμβάνονται εξαιρετικά αργά, ίσως κάτι τέτοιο να αποτελέσει έρεισμα για να προβληματιστεί κανείς σχετικά με το βαθμό στον οποίο είναι καλλιεργημένη η ικανότητα των Ελλήνων και συνάμα- όπως αποδεικνύεται κι από τα τελευταία συμβάντα- της νεολαίας για συνεργασία. Με αυτό το δεδομένο φυσικά, δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει κάποιο ψώνιο σαν τον συντάκτη αυτού του άρθρου την ιδιαίτερα ενοχλητική σύνδεση ανάμεσα στα δρώμενα και τα συμβαίνοντα του σχολείου και της «έξω» κοινωνίας, αυτής που προεκτείνεται πέρα από το campus σε άπταιστα ελληνικά.
Υπό το πρίσμα αυτό της σύνδεσης με τον έξω κόσμο, δεν μπορούσα όπως και πολλοί άλλοι να μην προβληματιστώ και να ενοχληθώ ιδιαίτερα με τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των αντιπροσώπων την υπέροχη εκείνη Δευτέρα.

 Όποιος βρισκόταν στο «Παπάς» εκείνη την ώρα, γνωρίζει πολύ καλά πως μία συγκεκριμένη ομάδα συμμαθητών μας φώναζε, ενοχλούσε και εμπόδιζε με κάθε τρόπο, δεδομένου ότι δεν υπήρχε κάποια ανώτερη εξουσία για να της επιβληθεί, τη σοβαρή και δημοκρατική κατά τα άλλα- βαριά λέξη για να χρησιμοποιεί κανείς σήμερα η δημοκρατία-  εκλογική διαδικασία, κάνοντας χαβαλέ. «Και ποιος δεν θέλει να κάνει λίγο χαβαλέ σήμερα εφόσον του επιτρέπεται υπό το βάρος της καταπίεσης και του σχολικού φόρτου; Αλλοίμονο αν δεν ξεφύγουμε και λίγο τώρα που λείπουν οι καθηγητές και δεν θα μας τιμωρήσει κανείς. Εξάλλου, δεν είναι δα και τίποτα σοβαρό το δεκαπενταμελές.» χμμμ.. Θα μου επιτρέψετε και πάλι να αναγάγω αυτή τη νοοτροπία και αντίληψη στην κοινωνία του έξω κόσμου. Άλλωστε, όλοι όσοι βρίσκονταν εκείνη την ώρα μέσα στο «Παπάς»  θα είναι επίσημοι πολίτες με αναγνωρισμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και μπλα μπλα μπλα, σε ένα με τρία χρόνια - τρομακτικό ε; Σχεδόν πιο τρομακτικό από το πόσο κακογραμμένο είναι αυτό το άρθρο -. Γιατί όχι λοιπόν;
 
Πριν περάσω όμως στη σύνδεση με την πραγματική, μη σχολική κοινωνία, θα προσπαθήσω να αξιολογήσω τι συνέβη. Μία ομάδα μαθητών, επομένως, έκρινε πως δεν πειράζει να κάνει χαβαλέ εις βάρος της διαδικασίας εκείνη την ώρα. Και φυσικά -και το λέω αυτό δίχως τη σνομπ ειρωνεία που διέπει συνήθως τον λόγο μου- τα παιδιά αυτά δεν μπορεί να είναι «λεπρά». Δεν είναι κάτι άλλο από όλους εμάς. Είμαι μάλιστα σίγουρος πως κάποιοι απ’ αυτούς θα ‘ναι ιδιαίτερα έξυπνοι, θα έχουν τις δικές τους απόψεις και θα είναι ενδεχομένως ωραίοι τύποι για να κάνει κανείς παρέα. Το επιχείρημα ότι είναι «κάποιοι άλλοι», «κάποια ζώα» δεν με πείθει. Πολύ φοβούμαι μάλιστα, πως η τρομακτική διάσταση του περιστατικού έγκειται ακριβώς στη «δική μας» αντίδραση, αντιμετώπιση και στάση. Αλλά ας μην πάμε ακόμα εκεί. Αν θέλετε λοιπόν να μιλήσουμε για «εμάς» και για  «αυτούς», για τους «μεν» και για τους «δε», για εσένα και για εκείνους βρε παιδί μου (!), «αυτοί» δεν βρήκαν τη διαδικασία αρκετά σημαντική ώστε να δαμάσουν την ανάγκη τους για χαβαλέ, σαματά και τραμπουκισμούς του στυλ: «ας πετάξω λίγο νερό, ας σκορπίσω λίγα χαρτάκια, ας κλοτσήσω τις καρέκλες , ας φωνάξω κι ας μην αφήσω τον x y ω υποψήφιο να μιλήσει». Δεν είναι όμως σημαντικό σ’ αυτή τη φάση να κρίνουμε αυτά τα παιδιά για τη συμπεριφορά τους. Ιδιαίτερα υπό το βάρος της συνείδησης μας για τη δική μας αντίδραση στη μορφή βίας που κατάφεραν να μας επιβάλλουν, δεν πρέπει να ασχοληθούμε με «εκείνους», αλλά με «εμάς».

Τι κάναμε λοιπόν όλοι εμείς; Εμείς οι συνειδητοποιημένοι μαθητές που κατακραυγάζουμε τέτοιες συμπεριφορές και λοιποί «διανοούμενοι» που έχουμε τα μούτρα να γράφουμε και άρθρα με άποψη; Μήπως δεν αφήσαμε, με εξαίρεση λίγους γενναίους συμμαθητές μας, να χαρακτηρίσουν «εκείνοι» με τη συμπεριφορά τους την όλη διαδικασία και το σχολείο μας συνολικά; Και για να γυρίσω στην ενοχλητική σύνδεση με την πραγματική κοινωνία «των μεγάλων», αν αυτά τα παιδιά δεν κατάφεραν να καταστήσουν υποβαθμισμένο και μάλλον αμελητέο τον ρόλο και τη σημασία του θεσμού της δημοκρατικής ανάδειξης του δεκαπενταμελούς μαθητικού συμβουλίου, το ίδιο δεν παρατηρεί κανείς και στην κοινωνία μας αλλάζοντας κάποιες λέξεις στην πρόταση; Το ευχάριστο φυσικά είναι ότι η κοινωνία η ίδια, και άρα η σχολική κοινότητα ως μικρογραφία της, αλλάζει. Αυτό αποδεικνύεται από τον ίσως υπερβάλλοντα ζήλο κάποιων να συμμετάσχουν, ενδεχομένως για να επαναπροσδιορίσουν την αξία του, στο δεκαπενταμελές με κάποιο αξίωμα. Αυτός ήταν και ο λόγος που καθυστέρησαν τόσο να αναδείξουν πρόεδρο κλπ. Μπορεί να καταλάβαμε πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε την πραγματική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας και τον κόσμο γενικότερα, την χιλιοειπωμένη «κρίση αξιών και θεσμών», που έχει καταντήσει κλισέ. Όμως η αλλαγή αυτή συντελείται με αργούς ρυθμούς, ίσως πολύ αργούς για να προλάβουν τις εξελίξεις. Αναρωτιέμαι αν αυτό σχετίζεται με την αξία της μαζικής δραστηριοποίησης και αντίληψης της πλειονότητας. Με την αξία του τι πιστεύουμε και τι κάνουμε «εμείς».

  Και εμείς, οι περισσότεροι, οι συνειδητοποιημένοι και οι «καλύτεροι», σταθήκαμε αδρανείς. Ίσως να τους βρίσαμε λίγο μέσα μας ή στον διπλανό μας και να βαρεθήκαμε μετά. Ποιος να ασχολείται τώρα και ποιος να μπει στη διαδικασία να τους επιβληθεί. Σίγουρα κάποιοι ενισχύσαμε μάλιστα το έργο τους. Δεδομένου ότι οι πλειονότητες τελικά έχουν τη δύναμη να αλλάζουν την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων και να την προσδιορίζουν– παρόλο που σ’ αυτήν τη χώρα δίκιο ενίοτε φαίνεται να έχει αυτός που φωνάζει δυνατότερα-, αν κάποιος δυσαρεστήθηκε από το χάος που επικρατούσε, να ξέρει πως φταίει ο ίδιος.  Πως φταίμε «εμείς». Μπράβο στους λίγους που  κινητοποιήθηκαν και ελπίζω να τους προσέξαμε, αλλά για την αποτυχία τους φταίμε εμείς οι πολλοί, που ενώ αντιλαμβανόμαστε την αξία, ακόμα και συμβολική, αυτών των θεσμών, μείναμε άπραγοι. Κατά τον Μάνο Χατζιδάκι, όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει. Και η συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας μας, σχολικής και μη σχολικής, δείχνει να μοιάζει απελπιστικά.

Του Κωνσταντίνου Ζβε