ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ "ΚΟΡΑΚΙ"

Απάντηση στο «Κοράκι» του Νοεμβρίου 2012, τεύχος 2

Για το άρθρο «Θρησκευτικά – Γεωγραφία 1 – 0»

( http://tokorakee.blogspot.gr/2012/12/1-0.html )

Αγαπητέ Κωνσταντίνε,

θα ήθελα να απαντήσω σε ένα περασμένο άρθρο του περιοδικού σας φυλλαδίου, το οποίο πρέπει να πω ότι με ικανοποιεί ως μαθητική κίνηση και μακάρι να μείνει ως παρακαταθήκη ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ των μαθητών στον χώρο του Σχολείου μας.

Στο αναφερθέν άρθρο έχω να παρατηρήσω τα εξής:

α) Συμφωνώ με την παρατήρηση ότι το μάθημα της γεωγραφίας είναι ιδιαίτερα σημαντικό και ότι έχει δύο πλευρές. Την καθαρά τεχνική δηλ. το τί βρίσκεται πού και την ανθρωπολογική. Αυτός είναι ο ιδανικός συνδυασμός αλλά είναι επικίνδυνος για την εξουσία, διότι θα έχει πολίτες νοήμονες που θα είναι σε θέση να κάνουν συγκρίσεις.

β) Μολονότι προσπαθείς να είσαι ευγενικός ξεκινάς την παράγραφο με την έκφραση «Δόξα τω Θεώ...», που φαίνεται, τουλάχιστον σε όσους το διάβασαν, λίγο ειρωνικό. Το πνεύμα σου, βεβαίως, δεν είναι αυτό.

Η ουσία, πάντως, είναι ότι το μάθημα των θρησκευτικών δεν προσπαθεί να κάνει τον άλλο θρησκευόμενο, αυτό άλλωστε λέει και η έρευνα της Παιδαγωγικής επιστήμης και η εμπειρία, και δεν νομίζω ότι ζητήθηκε ποτέ από κάποιον να μάθει κάποια προσευχή. Πού υπάρχει αυτό και το αναφέρεις; Εάν ίσχυε κάτι τέτοιο τότε το μάθημα θα έχανε την παιδαγωγική και ανθρωποκεντρική του αξία, την οποία δεν επισημαίνεις.

Μπορούμε, για την πρόοδο της συζήτησης, να πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα. Το μάθημα της Ιστορίας. Νομίζεις ότι οι μαθητές έχουν επίγνωση της ιστορίας τόσο της ελληνικής όσο και της ευρωπαϊκής μετά από τόσες ώρες διδασκαλίες και σε περισσότερες τάξεις από όσες διδάσκεται το μάθημα των Θρησκευτικών; Σημειωτέον, ότι η διδασκαλία των θρησκευτικών παρακάμπτεται, ακόμη και στα «καλά σχολεία», χάριν των προτευόντων μαθημάτων.

Πού είναι το πρόβλημα λοιπόν; Το περιγράφεις εσύ ο ίδιος στην 4^η παράγραφο: «Όποιος δόμησε το περίλαμπρο σύστημα εκπαίδευσης (σ.σ. όχι παιδείας) στην Ελλάδα, προφανώς δεν ήθελε ανθρώπους και πολίτες με κριτική σκέψη...». Το θέμα, λοιπόν, δεν είναι πιο μάθημα θα παραμείνει εις βάρος ποιου, όπως γίνεται συντεχνιακώ τω τρόπω στις «εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις» των δημοκρατικών κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης αλλά πώς θα οικοδομήσουν ελεύθερους ανθρώπους. Όταν καταλύεται το βασικότερο εργαλείο της σκέψης, η γλώσσα, πώς περιμένουμε να δώσουν σημασία στα υπόλοιπα;

Και κάτι άλλο. Σημειώνεις στον επίλογο ότι «Η εξουσία μας προτιμά αγεωγράφητους και ανιστόρητους, έρμαια... παθητικούς αποδέκτες... Θα της το επιτρέψουμε;». Νομίζω ότι της το επιτρέπουμε. Είμαστε πολλές φορές άνθρωποι της ήσσονος προσπάθειας σε όλα τα πράγματα. Και ξαναγυρίζω στο μάθημα των θρησκευτικών. Πόσοι μαθητές παίρνουν απαλλαγή από το μάθημα καθαρά από πραγματική επίγνωση για λόγους συνείδησης; Την απάντηση την γνωρίζουμε όλοι. Ή νομίζεις ότι αν είχε κάποιος τη δυνατότητα της απαλλαγής από το μάθημα της Ιστορίας δεν θα την χρησιμοποιούσε πάλι για λόγους «συνειδήσεως»; Και ενώ πολλοί είναι αντίθετοι στο περιεχόμενο του αναλυτικού προγράμματος του μαθήματος των θρησκευτικών κανένας δεν ζητάει αντικατάστασή του από ένα μάθημα Ηθικής ή Θρησκειολογίας (που δεν υπάρχει πουθενά βέβαια, αυτό είναι ελληνικής έμπνευσης ιδεολόγημα) αλλά την κατάργησή του. Εν ονόματι ενός άκρατου και άκριτου προοδευτισμού δεν μπορέσαμε ποτέ να δούμε τον νεοελληνικό πολιτισμό στις πραγματικές του διαστάσεις. Προσπαθούμε να τα βάλουμε όλα στην άκρη και να γίνουμε μεταπωλητές εισαγόμενων πολιτιστικών στοιχείων που στον τόπο που αναπτύχθηκαν και καλλιεργήθηκαν έχουν αξία, ίσως όχι στον δικό μας. Μιλάμε με κραυγές. Ίσως χειρότερα και από τον συμπαθή κόρακα.

Από την στιγμή που ως νέοι πολίτες εντοπίζετε το πρόβλημα μην το αφήνετε να προχωρήσει όσο περνάει από το χέρι σας. Ειδάλλως ο πραγματικός τίτλος του άρθρου σου θα έπρεπε να είναι:

Υπουργείο Παιδείας – Σχολείο: 1 – 0

                                                                                  

Του καθηγητή Δημήτρη Περιστερόπουλου