Κυριακή. Για την πλειοψηφία, μέρα προσμονής. Μέρα περισυλλογής. Μέρα αγωνίας. Δεν αναφέρομαι στην Κυριακή των εκλογών, ούτε στην Κυριακή της Ορθοδοξίας. Δεν αναφέρομαι στην ποδοσφαιρική πλευρά της Κυριακής, μα ούτε και στην επαγγελματική της. Αναφέρομαι σ’ αυτό το Κυριακάτικο αίσθημα, αυτό τον απαίσιο κόμπο στο στομάχι, αυτή την καταραμένη μελαγχολία της κάθε άσημης Κυριακής. Αναφέρομαι στη μουσική της «Αθλητικής Κυριακής», αναφέρομαι στο φως του ήλιου που για κάποιο λόγο λάμπει φωτεινότερα κάθε Κυριακή και στην προκλητικά αληθινή μικρογραφία της εβδομάδος που θα ακολουθήσει. Τι κάνει όμως αυτή την θεωρητικά πρώτη, μα πρακτικά τελευταία και βασανιστική μέρα της εβδομάδος τόσο ψυχοβγαλτική;
Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν κάποιο διαγώνισμα κάθε Κυριακή πρωί, άλλοι αντιμετωπίζουν μια ακόμη έξοδο. Ένα άλλο κομμάτι ανθρώπων όμως αντιμετωπίζει μία μέρα αποκλειστικά αφιερωμένη στη σκέψη, στην ανησυχία, στην πραγματικότητα. Πολλοί χαίρονται γιατί έχουν τη μέρα δική τους. Άλλοι όμως στενοχωριούνται για ακριβώς τον ίδιο λόγο. Αυτός ο λόγος εμφανίζεται με πολλές μορφές: με την μορφή της επικείμενης εβδομάδος, με τη μορφή του επικείμενου διαγωνίσματος και συνοψίζεται στη φράση «τα κεφάλια μέσα». Μα η πιο επιβλητική μορφή της εμφάνισής του είναι ένα βήμα πιο βαθιά, καθώς η σκέψη τρέχει γρήγορα, τόσο γρήγορα που δεν προλαβαίνουμε να την αποφύγουμε. Δεν προλαβαίνουμε να κρυφτούμε πίσω από τίποτα, ούτε καν πίσω από την ίδια, και προσποιούμαστε ότι δεν πέρασε ποτέ. Προσποιούμαστε ότι ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό μας ότι την εβδομάδα που θα ακολουθήσει δε θα ζήσουμε, και απλώς θα επιβιώσουμε.
Οι σκέψεις αυτές είναι υπερβολικές, αλλά κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι έχουν μια δόση αλήθειας. Αυτή η μελαγχολία λοιπόν δεν έγκειται στο διαγώνισμα της κατεύθυνσης, αλλά στην ίδια την κατεύθυνση. Και όχι την σχολική κατεύθυνση, αλλά την δική σου κατεύθυνση, τον δικό σου δρόμο και τα δικά σου βήματα που, βδομάδα με τη βδομάδα, τείνουν να βαραίνουν ολοένα και περισσότερο. Το γεγονός ότι αποφεύγουμε αυτές τις ψυχοπλακωτικές σκέψεις είναι σίγουρα μια μορφή άμυνας. Τις προσπερνάμε και συνεχίζουμε σα να μη συμβαίνει τίποτα, ευτυχισμένοι μέσα σε μία πολύ γλυκιά άγνοια, που συχνά καταλήγει σε τρόπο ζωής. Γιατί αυτή μας η άγνοια είναι πλέον άμυνα, ευτυχία και κόλαση.
Πολλές φορές η άγνοια είναι λύτρωση. Το μυαλό θολωμένο ταξιδεύει αλλού, μακριά από την αλήθεια, συχνά κάπου καλύτερα. Η άγνοια μας κρατάει μακριά από τον προβληματισμό, μας κρατάει ψηλά. Και αφού ο προβληματισμός επιφέρει τόσα προβλήματα, ποιος ο λόγος να προβληματιστούμε; Ποιος ο λόγος να προσγειωθούμε, εφόσον το έδαφος από ψηλά φαντάζει πιο ενδιαφέρον; Πολλοί θεωρούν την άγνοια δύναμη. Δύναμη που μας προσφέρει μια διαρκή ευτυχία, μακριά από την περιέργεια, μακριά από τον ερεθισμό και το μυαλοστίψιμο. Μια δύναμη την οποία η κάθε Κυριακή έρχεται και συνθλίβει, ανάβοντας εκατομμύρια φωτάκια στον εγκέφαλο μας και ψιθυρίζοντας προκλητικά στο αυτί μας «σκέψου», πράγμα το οποίο αποφεύγαμε αριστοτεχνικά για καιρό.
Και γιατί να σκεφτώ; Γιατί να μπω σ’ αυτήν τη διαδικασία αφού θα βγω με την ουρά στα σκέλια; Η αλήθεια είναι γνωστή. Νοιαζόμαστε μόνο για τα βασικά, τα καθημερινά, τα θεωρητικά ουσιώδη. Αλλά τις λεπτομέρειες, αυτές τις λεπτομέρειες που συμπληρώνουν το παζλ της ζωής ποιος τις θυμάται; Έχω πιάσει πολλές φορές τον εαυτό μου να σκέφτεται πράγματα θεωρητικά ανούσια. Με έχω πιάσει να προβληματίζομαι και αναρωτιέμαι αν αυτό έχει αξία. Και νομίζω πως έτσι, ένας άνθρωπος νιώθει, χαμογελά, στεναχωριέται, θυμώνει, καταλαβαίνει, ζει. Αλλιώς απλά επιβιώνει.
Για πολύ καιρό νόμιζα πως η Κυριακή είναι απαίσια. «Σβήστε την από την εβδομάδα» έλεγα, κι αν μπορούσα θα το έκανα. Αλλά αρχίζω να πιστεύω πως η Κυριακή είναι καλύτερη απ’ ότι φαίνεται. Γιατί η Κυριακή είναι η Ιθάκη του καθενός μας. Η Κυριακή μας δίνει την ευκαιρία να σκεφτούμε. Η περιέργεια είναι αυτή που μας κρατά ζωντανούς, αυτή που μας κάνει να σηκωνόμαστε κάθε μέρα απ’ το κρεβάτι κι αυτή που δίνει χρώμα στη ζωή. Μπορεί το χρώμα να είναι σκούρο, αλλά πως αλλιώς θα ανακαλύψουμε τα φωτεινά;
Κάθε Κυριακή πρωί που σηκώνομαι απ’ το κρεβάτι, έχω αυτόν τον απαίσιο κόμπο στο στομάχι ο οποίος δε λέει να φύγει για το υπόλοιπο της μέρας. Κάθε Κυριακή λοιπόν λέω ένα βαρύγδουπο όχι στην άγνοια, και είμαι αρκετά αφελής για να πιστέψω πως αυτό είναι κακό. Η άγνοια μπορεί να μας δίνει μια πλασματική ευτυχία, αλλά τι να την κάνουμε; Γιατί αναλωνόμαστε προσπαθώντας να ζήσουμε πίσω από το δάχτυλό μας, ενώ από μπροστά θα είμαστε πολύ πιο άνετα; Γιατί πετάμε την κάθε ευκαιρία να δραστηριοποιηθούμε και να την ψάξουμε λίγο παραπάνω; Και προφανώς αυτή η ευκαιρία δεν έχει μονάχα το όνομα Κυριακή. Επτά είναι οι μέρες, πολλές είναι οι ώρες και αμέτρητες είναι οι στιγμές, και δείτε τες που φεύγουν όσο διαβάζετε αυτές τις γραμμές. Εμείς ορίζουμε κάθε κατεύθυνση, ή τουλάχιστον έτσι θέλω να πιστεύω. Το έναυσμα μας δίνει μια απλή αρχή.
«Η Κυριακή σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.»
Κι η συνέχεια; Δική μας.
Του Βασίλη Σερβετά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου